Poes in verdrukking en verzet 1940-1945

Een fraai document over hoe het de poes verging in barre tijden.

Blijf achter de warme kachel spinnen. Slijp de nagels. Twee van de ‘Zes geboden voor onze katten’, zoals op 23 december 1943 gepubliceerd in de Provinciale Noord-Hollandsche Courant. Kerstmis in oorlogstijd. Schaarste, vlees op de bon, honger. Het was Code Rood voor elke Nederlandse poes. In het bijzonder: Verhoogde Kattenmeppersdreiging. Want gebraden poes is culifamilie van het konijn. Als je het niet weet, proef je geen verschil. En als je het wel weet, is poes lekkerder.

In café ’t Mandje aan de Zeedijk in Amsterdam werd de bouillon voor de erwtensoep niet meer getrokken van varken, maar van poes. Niemand klaagde. Een eetsalon in Valkenswaard serveerde ‘hazenpeper’. De uitbater en zijn toeleverancier de kattenmepper (knuppel, jutezak, vis als lokmiddel) werden gearresteerd. Gerechtigheid, maar als het aan de kat ligt, waren ze ook ‘fout’. In het feitelijk gedocumenteerde verhaal dat Paul Arnoldussen vertelt over de noodlottigheden en heldendaden van de Nederlandse poes in oorlogstijd, dringen zich regelmatig zulke bijna-overeenkomsten op met de drama’s die zich afspeelden in de mensenwereld.

In twee aanhangsels verhaalt Arnoldussen de lotgevallen van Neerlands bekendste oorlogspoezen: Moortje van Anne Frank, en Marten Toonders Tom Poes. Oorlogspoezenhelden, zeker. Maar als het aan de kat ligt, dan is Poes in verdrukking vooral een zeer aaibaar monumentje voor de Onbekende Poes.

Ed Schilders, De Volkskrant 18 mei 2013.

Schrijver: Paul Arnoldussen.