Ga naar de inhoud

Steriliseren en castreren

Hoe bepaal je het geslacht van een kat?

Hieronder staat een plaatje van de achterkant van de kat. Met toestemming overgenomen uit: Katten, Het Spectrum, tweede bijgewerkte druk.
De geslachtsdelen van vrouwelijke en mannelijke kittens zijn minder goed uit elkaar te houden dan bij volwassen katten.

bepaling van de sexe

1. kitten poes. Hier zie je dat er weinig ruimte zit tussen het poepgaatje bovenin (het rondje met sterretje) en de vulva (geslachtsorgaan, het verticale streepje).
2. volwassen poes. Hier zie je dat er meer ruimte zit tussen het poepgaatje bovenin (het rondje met sterretje) en de vulva (geslachtsorgaan, het verticale streepje).
3. kitten kater. Hier zie je dat tussen het poepgaatje bovenin (het rondje met sterretje) en de penis (geslachtsorgaan, het ovaaltje met puntje) de ballen een klein beetje zichtbaar zijn.
4. volwassen kater. Hier zie je dat tussen het poepgaatje bovenin (het rondje met sterretje) en de penis (geslachtsorgaan, het ovaaltje met punt) de ballen goed zichtbaar zijn.

Steriliseren en castreren

Als een kater gecastreerd is, zijn de ballen uiteraard niet meer zichtbaar en zie je het dus aan de duidelijk grotere afstand.
Als de dagen langer worden, wordt de hormoonproductie van de kat in gang gezet. De poezen worden krols. Niet gecastreerde katers gaan uitgebreid op zwerftocht op zoek naar poezen die gedekt willen worden. Uit het oogpunt van overbevolking zou je eigenlijk maatregelen moeten nemen. De asiels zitten in het voorjaar overvol en een goede baas is soms moeilijk te vinden voor al die jonge poesjes.
Een operatie heeft geen negatieve gevolgen op het gedrag van de kat. Ook het algemeen bekende verhaal dat een poes toch minstens een keer een nest moet hebben gehad is wetenschappelijk niet bewezen. Integendeel: geholpen katten hebben een beduidende grotere kans oud te worden dan niet-geholpen katten.

Tot 1993 was het in Noorwegen nog verboden om katten te castreren. Nu (2022) is het overgrote deel van de katten gecastreerd en gechipt. In Scandinavië is het verplicht een eileiderbesparende sterilsatie uit te voeren en dit kan ook laparascopisch (met een kijk-operatie via kleine sneetjes van ongeveer 1 cm. in de buikwand). Een dergelijke operatie is ook in Nederland mogelijk. Dit heeft een positief gevolg gehad op het grote aantal verwilderde katten. Hun aantal is nu dus behoorlijk afgenomen.

Alle katten die verwilderd rondlopen en die door het plaatselijke asiel of de dierenbescherming worden gevangen worden ook gecastreerd of gesteriliseerd.
Bij de meeste asiels wordt een kat pas afgegeven als deze gesteriliseerd of gecastreerd is.

Als je niet met de kat wilt fokken is het verstandig om deze beslissing zo snel mogelijk te nemen.
Een kater is met ongeveer 8 maanden geslachtsrijp. Het kan echter ook een maand eerder of later zijn. In Amerika lopen (2003) proeven met castratie vanaf 7 weken.
In Nederland wordt dat ook steeds meer gedaan. Zie ook bij: Zin en onzin.
Als hij gaat sproeien is het in zeker zover.
Rond 8 maanden kan een kater dus worden gecastreerd.
Let er wel op dat de kater nog ongeveer 6 weken vruchtbaar is.

Het is heel verschillend wanneer een poes krols kan worden. Dit kan al gebeuren als ze rond de 5 maanden is.
Castreren van een kater kan al vanaf 7 of 13 weken plaatsvinden.
Een poes hoef je niet eerst krols te laten worden, voordat je haar kunt laten steriliseren.
De stelling dat een poes eerst jongen moet hebben gehad, is ook onjuist.
Als de poes is bevallen, mag je haar pas laten steriliseren als de kittens niet meer bij haar drinken. Dit is na ± 8 weken.

De term sterilisatie is eigenlijk niet juist omdat bij de poes de eierstokken worden weggehaald en eventueel ook de baarmoeder: het is dus eigenlijk net als bij de kater een castratie. Bij een sterilisatie laat de chirurg de eierstokken zitten en wordt alleen de verbinding met de baarmoeder verwijderd. Hierdoor blijft de poes vrouwelijke hormonen aanmaken. Bij een castratie worden wel de eierstokken weggehaald. De baarmoeder blijft in principe zitten, tenzij er tijdens de operatie afwijkingen aan de baarmoeder worden geconstateerd, dan zal die wel worden verwijderd. Het kan geen kwaad als de baarmoeder blijft zitten, deze zal heel klein worden en niet meer functioneel zijn. Deze operatie kan ook via een kijk-operatie (laparascopie) worden uitgevoerd.
De poes is direct na de operatie niet meer vruchtbaar. Bij een kater moet je er rekening mee houden dat hij pas 6 weken na de operatie onvruchtbaar is.

Er zijn ook gezondheidsproblemen die zelden voorkomen als poezen gesteriliseerd worden. De belangrijkste zijn het ontwikkelen van een baarmoederontsteking en kwaadaardige borstkanker (mammacarcinomen). Als een poes gesteriliseerd wordt op jonge leeftijd dan is de kans op het ontwikkelen van deze tumoren minimaal.

Ons trio

“Geholpen” poezen en katers hebben minder de neiging om te zwerven en plaatsen minder hun vlag (sproeien). Ook zijn ze minder agressief en het doordringende “gillen om een partner” blijft meestal achterwege.
“Geholpen” katers zijn onderling het meest vreedzaam. Ze zijn net zo knuffelig tegen elkaar als tegen de mens.

Theoretisch aantal katten na 4 jaar.
Theoretisch aantal katten na 4 jaar.


Een poes die niet gesteriliseerd is, kan in theorie in 4 jaar voor ongeveer 20.000 (twintig duizend) nakomelingen zorgen.

Eerlijk gezegd begrijp ik nog steeds niet dat een sterilisatie/castratie geen verplichting is. Als alle katten “geholpen” zouden zijn, zouden er veel minder (verwilderde) zwerfkatten in Nederland zijn. In Vlaams België is dit in veel gewesten al verplicht.

Bijgewerkt n.a.v. van opmerkingen van een lezer op 15 juli 2022.

blauwe balk
 
Naar De Arend Naar DEKBED Discounter
Naar Koopjedeal Naar WoonQ
Naar De kattenspeelgoed specialist Naar vergelijking Kattenverzekering