Ga naar de inhoud

De ogen van de kat

Het oog
Oog. Hieronder staat de verklaring van de letters.

De ogen van de kat

Het oog

Het oog van de kat bevindt zich in een holte van de schedelbeenderen (a), beschermd door vetkussentjes (geel).
De spieren (b) verbinden de oogbol met de holte en stellen de kat in staat het oog in verschillende richtingen te bewegen.
Twee oogleden (c) – bijna geheel gecamoufleerd door haren – sluiten zich ter bescherming van het oog op het moment dat de wimpers, de snorharen of het oog zelf iets raken.
De traanklieren (d) zorgen voor de bevochtiging van het oog. De tranen vloeien af via de neus.

Katten hebben de stof taurine nodig om te kunnen zien. Deze stof is verwerkt in compleet kattenvoer.

Na de geboorte van een kitten blijven de ogen gemiddeld tot 7 à 10 dagen gesloten. Gemiddeld gaan ze na 10 tot 14 dagen open. Het duurt gemiddeld 2 tot 3 dagen voordat beide ogen geopend zijn. Ze leren ze heel snel goed te gebruiken.

De ogen van de kat

Kittens worden met blauwe ogen geboren. De oogkleur verandert in de eerste vier tot vijf weken, maar heeft haar uiteindelijke kleur pas na negen maanden bereikt.

In het begin is het netvlies nog niet helemaal ontwikkeld en is het gezichtsvermogen nog slecht.
De jonge kat moet leren om de beelden die op het netvlies vallen, te interpreteren. Ook moeten de hersenen de ontvangen prikkels leren verwerken. Hierdoor ziet een kitten de eerste 3 maanden minder goed dan een volwassen kat.
Na die 3 maanden worden de ogen een bijzonder belangrijk zintuig van de kat.

Blauw-ogige witte katten zijn vaak doof.

Kamille staat bekend als een oud huismiddeltje tegen oogontstekingen, maar het mag nooit direct in het oog komen omdat het dan meer schade toebrengt dan het geneest.

Elke ontsteking of verandering aan de ogen moet door de dierenarts worden onderzocht.

.

Ogen zalven en druppelen

Ogen zalven of druppelen lijkt lastig maar met de juiste handgreep is het een fluitje van een cent.

Instructies.

  • Oogdruppels/zalven werkt het beste in een schoon oog. Het beste is dus om de ogen eerst schoon te maken met wat warm water en een gaasje of zachte doek.
  • Door je kat omhoog te laten kijken kun je gewoon de zwaartekracht zijn werk laten doen.
  • Til het bovenooglid op en dien de zalf toe, raak daarbij met de druppelaar niet het oog aan.
  • Sluit het oog en masseer de druppels/zalf in om een zo goed mogelijke spreiding te krijgen.
  • Gebruik nooit oogzalven/druppels die langer dan een maand open zijn, het kan schadelijk zijn voor het oog.

Bron: Ogen zalven-druppelen © www.dierendokters.com

Info over: oogzalf of oogdruppels.

De kleur van de ogen

Od-eyed

Een van de meest opmerkelijke kenmerken van de kat is de grote verscheidenheid aan oogkleuren die onafhankelijk van de kleur van de vacht worden geërfd. De oogkleur heeft betrekking op de kleur van de iris.
Bij een aantal rassen komt het voor dat de ogen verschillende kleuren hebben. Dit heet odd-eyed. Een oog is dan felblauw en het andere oog is geel of donkeroranje. De medische benaming hiervoor is: heterochromie. Het gaat hierbij om kleurverschil in de iris van het linker- en rechteroog, of waarin één iris verschillende kleuren heeft. Twee verschillend gekleurde ogen is zeer zeldzaam en wordt heterochromia iridum genoemd. Kleurverschil in één oog komt wat vaker voor en wordt heterochromia iridis genoemd.
Dit kleurverschil is ook bekend bij de mens. Zie twee echte vrienden.

De normale variatie in kleuren is zeer groot, van vol oranje, via schakeringen van geel en lichtbruin groen, tot groen. Hiernaast zie je de voornaamste oogkleuren:
1. oranje- of koperkleurig
2. geel
3. lichtbruin
4. groen
5. blauw (zoals bij witte katten
6. blauw (zoals bij Siamees)

Kleur van de ogen

Drie verschillen met de mens

Oog van de kat
  • De pupillen van een kat verkleinen niet tot een punt, maar blijven een loodrechte streep als er veel licht op de ogen schijnt.
  • De pupillen van katten bewegen niet, maar blijven star naar voren gericht.
  • Wij knipperen met de ogen en de kat niet.

Katten lijden slechts zelden aan bijziendheid of verziendheid.

Scheel zien komt betrekkelijk vaak voor en kan niet worden verholpen.

Grauwe staar

Oudere katten kunnen soms groene of grauwe staar krijgen. Op het oog ontwikkelt zich een grauwe sluier.

De behandeling hangt in sterke mate af van de eigenlijke oorzaak. Meestal wordt grauwe staar onbehandeld gelaten, daar de kat er zelden last van heeft.
Je kunt overwegen om de kat te laten opereren. De lens van het aangetaste oog zal dan worden verwijderd. Hierdoor wordt het gezichtsvermogen van de kat gedeeltelijk hersteld.

De vooruitzichten voor de kwaliteit van leven van de kat zijn goed. Het gezichtsvermogen zal zonder operatie niet herstellen, maar zelfs indien de kat volledig blind is hij goed in staat om zich aan te passen in zijn vertrouwde omgeving.
Zie verder bij Grauwe staar

Overige info over het oog

Katten kunnen een mier zien op een afstand van 2 tot 6 meter. Daarboven en daarbeneden wordt het wat onscherper. Terwijl ze recht vooruit kijkt kan ze ook nog in een hoek van 44° naar beide kanten loeren, echter alleen tweedimensionaal. Dat is genoeg om elke beweging die boven, onder, rechts of links van de kat gebeurt direct te registeren. In het pikdonder worden de ogen een soort oren: akoestische trillingen worden via de pupillen opgepikt.

Gezichtsveld kat

Gezichtveld van de kat.
Door de korte afmeting van de oogbol en de kortere brandpuntsafstand (de in een punt toelopende blauwe lijnen) is het gezichtsveld van de kat breder dan bij de mens (hieronder).

Gezichtsveld mens

Gezichtveld van de mens..
Is smaller dan bij de kat door de grote afmeting van de oogbol en de langere brandpuntsafstand (de in een punt toelopende blauwe lijnen).


Door de korte afmeting van de oogbol en de kortere brandpuntsafstand (de in een punt toelopende blauwe lijnen) is het gezichtsveld van de kat (rechts) breder dan bij de mens (links). Zie ook hieronder.

De kat ziet net als de mens drie-dimensionaal.

De kat ziet net als de mens drie-dimensionaal. Hij ziet dus diepte en is in staat afstand te schatten.
Dit wordt mogelijk gemaakt door de menging van de beelden van beide ogen die niet geheel gelijk aan elkaar zijn. Deze menging vindt plaats in het rood gekleurde deel van de hersenen (het visueel centrum).
Het gezichtsveld van de kat is ongeveer 98° als hij recht vooruit kijkt (het rode gedeelte voor de kop).
De uiterste zijkanten van het gezichtsveld (paars), geven naar beide zijden nog een een uitbreiding van 44°, waardoor het totale gezichtsveld 186° beslaat. In dit laatste stuk ziet de kat echter twee-dimensionaal.

Kattenogen zijn uitstekend aangepast aan de hoofdprooi, de muis. Omdat deze kleine knagers bijna alleen maar in de schemering tevoorschijn komen, kunnen katten omstreeks die tijd het beste zien. In een heldere maannacht kan de kat de hele nacht jagen.

De pupil van de kat zal vergroten bij angst, pijn, schrik of vermoeidheid. Dit heeft te maken met het afweersysteem. Een aantal zenuwen en spieren is dan tot het uiterste gespannen om het (te verwachten) gevaar het hoofd te bieden. Hoe groter de pupil des te sneller de kat zal reageren. De kat heeft geen controle over deze zaken. Het gebeurt volledig instinctmatig. Zo’n vergrote pupil zien we ook als de kat net uit bad of plotseling in het felle licht komt.

Een blind geworden kat voelt zich heel onzeker en probeert het contact met soortgenoten te vermijden. Doof geworden katten leiden echter een normaal leven.

Volledig blinde dieren kunnen zich met behulp van hun uitstekende gehoor en de tastzin nog redelijk goed oriënteren.

Kleuren zien

Wetenschappers hebben zeer ingewikkelde tests gedaan in het oog van de kat zelf. Uit deze experimenten heeft men geleerd dat katten, net als de mens, drie verschillende soorten ‘kegeltjes’ in hun lichtgevoelige laag van het oog hebben. Kegeltjes zijn de specifiek kleurgevoelige cellen in ons oog. In principe zouden katten dus net als de mens alle kleuren van de regenboog moeten kunnen zien. Alleen gebruiken katten 1 soort van deze kegeltjes niet om kleur te zien, maar wel om goed scherp te kunnen zien in het halfduister, iets wat mensen en andere dieren niet kunnen. Hierdoor hebben katten nog twee soorten kegeltjes over om kleuren van elkaar te onderscheiden waardoor ze alleen het verschil tussen geel en blauw zien, maar blijken daarentegen een duidelijke voorkeur voor de kleur rood te hebben. Ze zien die kleur als een soort grijs-donkerblauw, maar niet zwart. Daar kun je van profiteren door bij de aankoop van speelgoed rode balletjes of muizen te kopen. Sommige katten slagen er toch in om de informatie van die derde, speciale soort kegeltjes te gebruiken voor kleurenzicht, en zien dus soms ook het verschil tussen rood en groen.

Zie ook: “Laserkat, sneller dan het licht

Zien in het “donker”

Kat in de nacht

Kattenogen lichten met een groene of gouden glans op als er in het donker een lichtstraal op komt. Dit wordt veroorzaakt door een spiegelachtig weefsel waarmee de achterkant van het netvlies is bekleed. Dit heeft tot gevolg dat het licht wordt weerkaatst en de lichtgevoelige cellen in het netvlies extra worden gestimuleerd. Hierdoor neemt dus bij zwak licht het gezichtsvermogen toe.

Tranen

Detail oog

Om hun ogen tegen uitdroging te beschermen (omdat ze niet knipperen),
gebruiken de katten een 3e ooglid (de nikhuid of het knipvlies). Hiermee verdelen ze traanvloeistof over het oog.
Dit knipvlies beschermt het oog ook tegen beschadiging en schiet als een soort schild voor het oog vanuit de binnenooghoek. Aan de binnenkant zit een kliertje dat meedoet aan de traanvorming.

Het traanvocht verzamelt zich in de ooghoek, waar twee traanbuisjes het overtollige traanvocht afvoeren via de neus (1 ml per dag). Dit verklaart waarom een neus altijd wat vochtig is. Een natte neus betekent dat er voldoende traanproductie is, maar wil niet zeggen dat het dier niet ziek kan zijn.

Tranen bestaan uit watervoedingsstoffen en vetten. Het doel is de buitenkant van het oog, het hoornvlies, vochtig en schoon te houden. Het traanvocht levert de noodzakelijke voedingstoffen voor het hoornvlies. Het hoornvlies bevat namelijk geen bloedvaten, want die zouden het zicht belemmeren.

Is er geen of onvoldoende traanproductie, dan leidt dat tot het uitdrogen van het oog. Het gevolg is een constante ontsteking van het hoornvlies. Daardoor is het hoornvlies niet langer doorzichtig. Treedt dit aan beide ogen op, dan is blindheid onvermijdelijk.

Een droog oog bij dieren betekent altijd een ziek oog.

Door de dierenarts kan met een eenvoudige striptest de traanproductie worden vastgesteld. Door het hoornvlies met fluorescine te bevochtigen, wordt de schade aan het hoornvlies zichtbaar gemaakt.

Katten houden tijdens een narcose hun ogen open. Tijdens de operatie krijgen ze “kunsttranen” toegevoegd om het oog tegen uitdrogen te beschermen.

Als kattenogen meer gaan tranen hebben ze vaak last van een niet goed werkend traankanaal (verstopt) of een verhoogde oogvochtproductie als gevolg van een prikkeling. Het vaakst komt dit voor door een ontsteking van de oogslijmvliezen als gevolg van infecties.
Bij oogontsteking plakken de oogleden aan elkaar vast en verstoppen de traanpunten. In de zomer kunnen pollen of plantensappen tot oogontstekingen leiden.
Oorzaak voor voortdurende tranen bij extreem kortneuzige kattenrassen is het naar binnen gebogen binnenste ooglid, het zogenoemde mediaal entropium of slecht aangelegde traankanalen.

Nog wat leuke weetjes

Hieronder staan plaatjes waar het woord kattenoog een rol speelt.

Bijzondere kattenogen

Barnsteen kattenoog

Barnsteen kattenoog
Barnsteen kattenoog
blauwe balk
 
Naar De Arend Naar DEKBED Discounter
Naar Koopjedeal Naar WoonQ
Naar De kattenspeelgoed specialist Naar vergelijking Kattenverzekering

         

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.