Rechtspraak

Katten mogen van rechter niet in buurmans tuin poepen

NRC 22/11/96, 00:00
Van een onzer verslaggevers
MAASTRICHT – Katten die poepen in de tuin van de buren zijn in overtreding. Hun baas kan worden aangepakt. Dat heeft de rechtbank in Maastricht onlangs bepaald. Een kattenbezitter is veroordeeld tot een dwangsom van een gulden voor iedere keer dat één van zijn katten poept in de tuin van de buurman.

Maar advocaat Q. van Riet uit Venlo vindt dat het vonnis – dat voor zover hij kan nagaan het eerste is op dit gebied – lang niet ver genoeg gaat. In het Nederlands Juristenblad (NJB) van deze week noemt hij de dwangsom van één gulden onredelijk laag. Mensen die last hebben van katten zullen, zo vreest hij, door dit vonnis niet worden gestimuleerd een geschil over katten aan de rechter voor te leggen. Ze zullen hun toevlucht blijven nemen tot ‘betreurenswaardige eigenrichting’, zoals het leggen van vergiftigde stukjes vlees of prijsschieten met de aloude luchtbuks.

De eiser in kwestie woont met nog vier andere families op een kasteelboerderij in Limburg. De families hebben allen afzonderlijke tuinen. “Gedaagden hebben vier katten, die de tuin van eiser bezoeken zonder toestemming van eiser”, aldus rechter J. Sijmonsma in zijn vonnis.

De buurfamilie eiste dat de rechter de kattenbaas veroordeelde tot een dwangsom van 1000 gulden voor iedere grensoverschrijding. Verder wilde eiser dat de buurman zijn katten voortaan binnen zou houden, óf ze aan zou lijnen, óf een kattenren zou bouwen, óf de tuin zo zou omheinen dat de beesten onmogelijk nog uitstapjes konden maken. De familie meldde de rechter dat de katten van de buren niet alleen poepten in hun tuin, maar ook planten vernielden, jonge vogels doodden en visjes uit de tuinvijver verschalkten.

De buurman voerde tijdens het geding aan dat zijn poezen geen vissen vangen. Dat zou door een reiger zijn gedaan. Hij was verder van mening dat katten gewoon door de tuin van een ander moeten kunnen lopen. “Dat is iets dat buren in het maatschappelijke verkeer van elkaar moeten accepteren.”

De rechter vond het eisenpakket van de gedupeerde bewoners iets te gortig. Maar hij kwam wel tot de slotsom dat de katten zo af en toe hun uitwerpselen in hun tuin deponeren en hij besloot dat dat een onrechtmatige daad was. Dat een kat zo af en toe door een buurtuin wandelt, vindt de rechter op zich niet echt een probleem, maar het wordt anders als het gaat om vier katten, die stuk voor stuk vrij rondlopen. Hij legde de dwangsom op, tot een maximum van vier gulden per dag – een gulden voor iedere kat – met een maximum van honderd gulden per jaar.

Advocaat Van Riet vindt de uitspraak van de Maastrichtse rechter eigenlijk een lachertje. In het Nederlands Juristenblad noemt hij het vonnis deels onjuist en niet goed doordacht. De strafpleiter kan het niet volgen dat de rechter het beroep van de eisers op het ‘exclusieve recht van eigendom’ (art. 5:1 lid 2 van het Burgerlijk Wetboek) niet heeft gehonoreerd in zijn vonnis.

Poepende katten doen naar zijn overtuiging inbreuk op dat recht. “Iemand hoeft het namelijk niet te dulden dat hij in het exclusieve gebruik en genot van zijn tuin wordt gestoord, doordat een andere een situatie creëert of gedoogt, waarbij zijn kat in andermans tuin komt.”

Verhuisd
Mr. Van Riet vindt dat de opgelegde boete van één gulden zo laag is dat de rechtbank op z’n minst de schijn wekt ‘dat zij het onderwerp van geschil van bijzonder beperkt belang acht.’ Verwacht mocht worden dat de buurman dat geld graag zou hebben betaald voor het vrij laten rondlopen van zijn katten. Maar inmiddels zijn hij en zijn vier katten verhuisd.

Toevoeging van de eigenaar van deze site.

Katten mogen los lopen als ze andere dieren maar niets aandoen:

Flora- en faunawet (artikel 16 lid 3).
Een ieder is verplicht te verhinderen dat een dier dat hem toebehoort of onder zijn toezicht staat, in het veld dieren opspoort, doodt, verwondt, vangt of bemachtigt.

Per 1 januari 2017 wordt deze wet vervangen door de Wet Natuurbescherming.

Als de kat iets kapot maakt (bijvoorbeeld planten) dan kun je het baasje verantwoordelijk houden (als je weet wie het is):
Artikel 179 Burgelijk Wetboek 6
De bezitter van een dier is aansprakelijk voor de door het dier aangerichte schade, tenzij aansprakelijkheid op grond van de vorige afdeling zou hebben ontbroken indien hij de gedraging van het dier waardoor de schade werd toegebracht, in zijn macht zou hebben gehad.

Volgens Burgerlijk Wetboek 5. Artikel 23, lid 2 mag je een dier vasthouden als die iets kapot maakt. In lid 1 mag je de eigenaar verzoeken het beest weg te halen.
Artikel 23:

1. Is een voorwerp of een dier anders dan door opzet of grove nalatigheid van de eigenaar op de grond van een ander terecht gekomen, dan moet de eigenaar van de grond hem op zijn verzoek toestaan het voorwerp of het dier op te sporen en weg te voeren.

2. De bij de opsporing en wegvoering aangerichte schade moet door de eigenaar van het voorwerp of het dier aan de eigenaar van de grond worden vergoed. Voor deze vordering heeft laatstgenoemde een retentierecht op het voorwerp of het dier.

Verder mag je “aangifte” doen als je een kat vindt en je weet niet wie de eigenaar is.
Burgerlijk wetboek 5. Artikel 5:

1. Hij die een onbeheerde zaak vindt en onder zich neemt, is verplicht:
a. met bekwame spoed overeenkomstig lid 2, eerste zin, van de vondst aangifte te doen, tenzij hij terstond na de vondst daarvan mededeling heeft gedaan aan degene die hij als eigenaar of als tot ontvangst bevoegd mocht beschouwen;